Finlandiya, Hameenlinna’da bir öğretmen olan Saara Martikka’nın öğrencilerine verdiği tipik bir ders şöyledir: Sekizinci sınıf öğrencilerine haber makaleleri sunar. Birlikte tartışırlar: Makalenin amacı nedir? Nasıl ve ne zaman yazıldı? Yazarın temel iddiaları nelerdir?
“İyi bir şey olması ya da birçok şey olması, bunun doğru ya da geçerli olduğu anlamına gelmez” dedi. Geçen ay bir sınıfta öğrencilere üç TikTok videosu gösterdi ve içerik oluşturucuların motivasyonlarını ve videoların onlar üzerindeki etkisini tartıştılar.
Finlandiya’daki öğretmenlerin amacı gibi, öğrencilerin yanlış bilgileri tanımlamayı öğrenmelerine yardımcı olmaktır.
Finlandiya, Bulgaristan’ın Sofya kentindeki Açık Toplum Enstitüsü tarafından Ekim ayında yayınlanan bir ankette yanlış bilgilere karşı dayanıklılık konusunda 41 Avrupa ülkesi arasında üst üste beşinci kez 1. sırada yer aldı. Yetkililer, Finlandiya’nın başarısının yalnızca dünyanın en iyilerinden biri olan güçlü eğitim sisteminin değil, aynı zamanda öğrencilere sahte haberleri öğretmek için ortak çaba gösterilmesinin bir sonucu olduğunu söylüyorlar. Medya okuryazarlığı, okul öncesi dönemde başlayan ulusal çekirdek müfredatın bir parçasıdır.
Saara Martika, okulda öğrencilere yanlış bilgilendirmeyi öğretti. Kredi… The New York Times için Vesa Laitinen
“Öğretmen ne öğretiyor olursa olsun, bu ister beden eğitimi, ister matematik veya dil olsun, ‘Tamam, bu unsurları çocuklarla ve gençlerle yaptığım çalışmalara nasıl dahil edebilirim?’ diye düşünmelisiniz.” Finlandiya’nın medya eğitimini denetleyen Ulusal Görsel-İşitsel Enstitüsü.
Finlandiya’dan sonra, Açık Toplum Enstitüsü araştırmasında yanlış bilgiye dayanıklılık açısından en yüksek sırada yer alan Avrupa ülkeleri Norveç, Danimarka, Estonya, İrlanda ve İsveç oldu. Yanlış bilgiye karşı en savunmasız ülkeler Gürcistan, Kuzey Makedonya, Kosova, Bosna-Hersek ve Arnavutluk oldu. Anket sonuçları, basın özgürlüğü puanları, toplumdaki güven düzeyi ve okuma, fen ve matematik puanlarına göre hesaplandı.
Yanlış Bilgilerin ve Yanlışların Yayılması
Finlandiya’nın yanlış bilgilere karşı koymada avantajları var. Devlet okul sistemi dünyanın en iyileri arasında. Kolej ücretsizdir. Hükümete yüksek bir güven var ve Finlandiya, salgından en az etkilenen Avrupa ülkelerinden biri oldu. Öğretmenlere çok saygı duyulur.
Öğrenciler, sahte haberlerle ilgili bir alıştırmanın parçası olarak TikTok videoları izledi. Kredi… The New York Times için Vesa Laitinen
Üstelik Finlandiya’nın dili yaklaşık 5,4 milyon kişi tarafından konuşulmaktadır. Bay Pekkala, anadili İngilizce olmayan kişiler tarafından yazılan yalan içeren makalelerin bazen gramer veya sözdizimi hataları nedeniyle kolaylıkla tespit edilebileceğini söyledi.
Finlandiya’daki öğretmenlerin medya okuryazarlığı öğretmeleri gerekirken, derslerin nasıl yürütüleceği konusunda önemli ölçüde takdir yetkisine sahiptirler. Ortaokul öğretmeni Bayan Martika, bilgileri manipüle etmenin ne kadar kolay olduğunu görmek için öğrencilere kendi videolarını ve fotoğraflarını düzenleme görevi verdiğini söyledi. Helsinki’de bir öğretmen olan Anna Airas, kendisinin ve öğrencilerinin “aşılama” gibi kelimeleri aradıklarını ve arama algoritmalarının nasıl çalıştığını ve neden ilk sonuçların her zaman en güvenilir olmayabileceğini tartıştıklarını söyledi. Diğer öğretmenler de son aylarda, Ukrayna’daki savaş sırasında, devlet destekli propagandanın etkileri hakkında bir tartışma için Rus haber sitelerini ve memlerini temel olarak kullandıklarını söylediler.
Rusya ile 833 millik bir sınırı paylaşan Finlandiya, 2013 yılında medya eğitimine yönelik ulusal hedeflerini geliştirdi ve sonraki yıllarda öğrencilere yanlış bilgileri fark etmeyi öğretme kampanyasını hızlandırdı. Finlandiya Ulusal Eğitim Ajansı proje koordinatörü Paivi Leppanen, Bir devlet kurumu, Finlandiya’nın Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü’ne katılma teklifi gibi konularda Rusya’nın yanlış bilgi verme tehdidinin “yaptığımız işin temellerini değiştirmediğini, ancak bu bize geçmişte yaptığımız şeyin zamanının geldiğini gösterdiğini” söyledi. hazırlanıyor.”
Bugünün gençleri sosyal medyayla büyümüş olsalar da bu, politikacıların manipüle edilmiş videolarını veya TikTok’taki haber makalelerini nasıl belirleyeceklerini ve bunlara karşı nasıl korunacaklarını bildikleri anlamına gelmiyor. Aslında, geçen yıl British Journal of Developmental Psychology’de yayınlanan bir çalışma, ergenliğin komplo teorileri için en yoğun zaman olabileceğini buldu. Çalışmanın yazarları, katkıda bulunan bir faktörün, gençlerin dünya hakkındaki inançları üzerindeki etkisiyle sosyal medya olabileceğini yazdı.
Yine de Finlandiya hükümeti, öğrencilerin ulaşılması en kolay gruplardan biri olduğunu söylüyor. Pekkala, artık gençlere yönelik programların yürürlükte olduğuna göre, hükümetin yaşlılara yanıltmayı amaçlayan çevrimiçi bilgileri belirlemeyi öğretmek için kütüphaneleri merkezler olarak kullandığını söyledi.
Bayan Martika ve öğrencileri. Medya okuryazarlığı Finlandiya’da anaokulundan başlayarak öğretilir. Kredi… The New York Times için Vesa Laitinen
Her yaş grubundan öğretmen için etkili dersler bulmak zor olabilir. Helsinki’de bir ortaokul ve lise öğretmeni olan Mari Uusitalo, “Yüzlerce yıldır üzerinde çalıştığımız edebiyat hakkında konuşmak çok daha kolay,” dedi.
Temel bilgilerle başlıyor — öğrencilere Instagram ve TikTok’ta gördükleri ile Fin gazetelerinde okudukları arasındaki farkı öğreterek. “Sosyal medya ve gazetecilik arasındaki ilişkiyi anlamazlarsa, sahte haberleri, yanlış bilgileri veya herhangi bir şeyi gerçekten anlayamazlar” dedi.
Bayan Uusitalo’nun öğretmenlik yaptığı 16 yıl boyunca okuduğunu anlama becerilerinde net bir düşüş fark etti, bu eğilimi öğrencilerin kitaplarla daha az, oyunlarla ve videolarla daha çok zaman geçirmelerine bağlıyor. Daha zayıf okuma becerileri ve daha kısa dikkat süreleri ile öğrencilerin sahte haberlere inanma veya yanıltıcı veya yanlış bilgileri tespit edecek konular hakkında yeterli bilgiye sahip olmama konusunda daha savunmasız olduklarını söyledi.
Öğrencileri bu yaz Finlandiya başbakanı Sanna Marin’i bir partide dans edip şarkı söylerken gösteren sızdırılmış videolardan bahsederken Bayan Uusitalo, sosyal medyada dolaşan videolardan haberlerin nasıl kaynaklanabileceğine dair bir tartışmayı yönetti. Öğrencilerinden bazıları, TikTok ve Twitter’da bunu öneren videoları izledikten sonra Bayan Marin’in partide uyuşturucu kullandığına inanmıştı. Bayan Marin, uyuşturucu aldığını reddetti ve daha sonra bir test negatif çıktı.
Bayan Uusitalo, amacının öğrencilere gerçek ile kurguyu ayırt etmek için kullanabilecekleri yöntemleri öğretmek olduğunu söyledi. “Benim gibi düşünmelerini sağlayamam,” dedi. “Onlara kendi fikirlerini oluşturmaları için araçlar vermem gerekiyor.”
“İyi bir şey olması ya da birçok şey olması, bunun doğru ya da geçerli olduğu anlamına gelmez” dedi. Geçen ay bir sınıfta öğrencilere üç TikTok videosu gösterdi ve içerik oluşturucuların motivasyonlarını ve videoların onlar üzerindeki etkisini tartıştılar.
Finlandiya’daki öğretmenlerin amacı gibi, öğrencilerin yanlış bilgileri tanımlamayı öğrenmelerine yardımcı olmaktır.
Finlandiya, Bulgaristan’ın Sofya kentindeki Açık Toplum Enstitüsü tarafından Ekim ayında yayınlanan bir ankette yanlış bilgilere karşı dayanıklılık konusunda 41 Avrupa ülkesi arasında üst üste beşinci kez 1. sırada yer aldı. Yetkililer, Finlandiya’nın başarısının yalnızca dünyanın en iyilerinden biri olan güçlü eğitim sisteminin değil, aynı zamanda öğrencilere sahte haberleri öğretmek için ortak çaba gösterilmesinin bir sonucu olduğunu söylüyorlar. Medya okuryazarlığı, okul öncesi dönemde başlayan ulusal çekirdek müfredatın bir parçasıdır.
Saara Martika, okulda öğrencilere yanlış bilgilendirmeyi öğretti. Kredi… The New York Times için Vesa Laitinen
“Öğretmen ne öğretiyor olursa olsun, bu ister beden eğitimi, ister matematik veya dil olsun, ‘Tamam, bu unsurları çocuklarla ve gençlerle yaptığım çalışmalara nasıl dahil edebilirim?’ diye düşünmelisiniz.” Finlandiya’nın medya eğitimini denetleyen Ulusal Görsel-İşitsel Enstitüsü.
Finlandiya’dan sonra, Açık Toplum Enstitüsü araştırmasında yanlış bilgiye dayanıklılık açısından en yüksek sırada yer alan Avrupa ülkeleri Norveç, Danimarka, Estonya, İrlanda ve İsveç oldu. Yanlış bilgiye karşı en savunmasız ülkeler Gürcistan, Kuzey Makedonya, Kosova, Bosna-Hersek ve Arnavutluk oldu. Anket sonuçları, basın özgürlüğü puanları, toplumdaki güven düzeyi ve okuma, fen ve matematik puanlarına göre hesaplandı.
Yanlış Bilgilerin ve Yanlışların Yayılması
- Kovid Mitleri : Uzmanlar, koronavirüsle ilgili yanlış bilgilerin yayılmasının – özellikle Gab gibi aşırı sağcı platformlarda – muhtemelen pandeminin kalıcı bir mirası olacağını söylüyor. Ve kolay çözümler yok.
- Arasınav Yanlış Bilgilendirme: Sosyal medya platformları, 2022 ABD ara seçimleri sırasında yanlış anlatılarla mücadele etmek için mücadele etti, ancak sonuçlar hakkında şüphe uyandırma çabalarının çoğunun geniş çapta yayılmadığı görüldü.
- Bir “Yetenek Savaşı”:Yanlış bilgileri muhtemelen pahalı bir sorumluluk olarak gören birçok şirket, bunları kontrol altında tutabilecek uzmanlığa sahip eski Twitter çalışanlarını işe almaya çalışıyor.
- Yeni Bir Yanlış Bilgi Merkezi mi?:Yanıltıcı düzenlemeler, sahte haberler ve politikacıların derin sahte görüntüleri TikTok’ta gerçeği çarpıtmaya başlıyor.
Finlandiya’nın yanlış bilgilere karşı koymada avantajları var. Devlet okul sistemi dünyanın en iyileri arasında. Kolej ücretsizdir. Hükümete yüksek bir güven var ve Finlandiya, salgından en az etkilenen Avrupa ülkelerinden biri oldu. Öğretmenlere çok saygı duyulur.
Öğrenciler, sahte haberlerle ilgili bir alıştırmanın parçası olarak TikTok videoları izledi. Kredi… The New York Times için Vesa Laitinen
Üstelik Finlandiya’nın dili yaklaşık 5,4 milyon kişi tarafından konuşulmaktadır. Bay Pekkala, anadili İngilizce olmayan kişiler tarafından yazılan yalan içeren makalelerin bazen gramer veya sözdizimi hataları nedeniyle kolaylıkla tespit edilebileceğini söyledi.
Finlandiya’daki öğretmenlerin medya okuryazarlığı öğretmeleri gerekirken, derslerin nasıl yürütüleceği konusunda önemli ölçüde takdir yetkisine sahiptirler. Ortaokul öğretmeni Bayan Martika, bilgileri manipüle etmenin ne kadar kolay olduğunu görmek için öğrencilere kendi videolarını ve fotoğraflarını düzenleme görevi verdiğini söyledi. Helsinki’de bir öğretmen olan Anna Airas, kendisinin ve öğrencilerinin “aşılama” gibi kelimeleri aradıklarını ve arama algoritmalarının nasıl çalıştığını ve neden ilk sonuçların her zaman en güvenilir olmayabileceğini tartıştıklarını söyledi. Diğer öğretmenler de son aylarda, Ukrayna’daki savaş sırasında, devlet destekli propagandanın etkileri hakkında bir tartışma için Rus haber sitelerini ve memlerini temel olarak kullandıklarını söylediler.
Rusya ile 833 millik bir sınırı paylaşan Finlandiya, 2013 yılında medya eğitimine yönelik ulusal hedeflerini geliştirdi ve sonraki yıllarda öğrencilere yanlış bilgileri fark etmeyi öğretme kampanyasını hızlandırdı. Finlandiya Ulusal Eğitim Ajansı proje koordinatörü Paivi Leppanen, Bir devlet kurumu, Finlandiya’nın Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü’ne katılma teklifi gibi konularda Rusya’nın yanlış bilgi verme tehdidinin “yaptığımız işin temellerini değiştirmediğini, ancak bu bize geçmişte yaptığımız şeyin zamanının geldiğini gösterdiğini” söyledi. hazırlanıyor.”
Bugünün gençleri sosyal medyayla büyümüş olsalar da bu, politikacıların manipüle edilmiş videolarını veya TikTok’taki haber makalelerini nasıl belirleyeceklerini ve bunlara karşı nasıl korunacaklarını bildikleri anlamına gelmiyor. Aslında, geçen yıl British Journal of Developmental Psychology’de yayınlanan bir çalışma, ergenliğin komplo teorileri için en yoğun zaman olabileceğini buldu. Çalışmanın yazarları, katkıda bulunan bir faktörün, gençlerin dünya hakkındaki inançları üzerindeki etkisiyle sosyal medya olabileceğini yazdı.
Yine de Finlandiya hükümeti, öğrencilerin ulaşılması en kolay gruplardan biri olduğunu söylüyor. Pekkala, artık gençlere yönelik programların yürürlükte olduğuna göre, hükümetin yaşlılara yanıltmayı amaçlayan çevrimiçi bilgileri belirlemeyi öğretmek için kütüphaneleri merkezler olarak kullandığını söyledi.
Bayan Martika ve öğrencileri. Medya okuryazarlığı Finlandiya’da anaokulundan başlayarak öğretilir. Kredi… The New York Times için Vesa Laitinen
Her yaş grubundan öğretmen için etkili dersler bulmak zor olabilir. Helsinki’de bir ortaokul ve lise öğretmeni olan Mari Uusitalo, “Yüzlerce yıldır üzerinde çalıştığımız edebiyat hakkında konuşmak çok daha kolay,” dedi.
Temel bilgilerle başlıyor — öğrencilere Instagram ve TikTok’ta gördükleri ile Fin gazetelerinde okudukları arasındaki farkı öğreterek. “Sosyal medya ve gazetecilik arasındaki ilişkiyi anlamazlarsa, sahte haberleri, yanlış bilgileri veya herhangi bir şeyi gerçekten anlayamazlar” dedi.
Bayan Uusitalo’nun öğretmenlik yaptığı 16 yıl boyunca okuduğunu anlama becerilerinde net bir düşüş fark etti, bu eğilimi öğrencilerin kitaplarla daha az, oyunlarla ve videolarla daha çok zaman geçirmelerine bağlıyor. Daha zayıf okuma becerileri ve daha kısa dikkat süreleri ile öğrencilerin sahte haberlere inanma veya yanıltıcı veya yanlış bilgileri tespit edecek konular hakkında yeterli bilgiye sahip olmama konusunda daha savunmasız olduklarını söyledi.
Öğrencileri bu yaz Finlandiya başbakanı Sanna Marin’i bir partide dans edip şarkı söylerken gösteren sızdırılmış videolardan bahsederken Bayan Uusitalo, sosyal medyada dolaşan videolardan haberlerin nasıl kaynaklanabileceğine dair bir tartışmayı yönetti. Öğrencilerinden bazıları, TikTok ve Twitter’da bunu öneren videoları izledikten sonra Bayan Marin’in partide uyuşturucu kullandığına inanmıştı. Bayan Marin, uyuşturucu aldığını reddetti ve daha sonra bir test negatif çıktı.
Bayan Uusitalo, amacının öğrencilere gerçek ile kurguyu ayırt etmek için kullanabilecekleri yöntemleri öğretmek olduğunu söyledi. “Benim gibi düşünmelerini sağlayamam,” dedi. “Onlara kendi fikirlerini oluşturmaları için araçlar vermem gerekiyor.”