Formula 1’de Neden Hiç Bayan Pilot Yok?

bencede

New member
Hemen her sporda bayanlar ve erkekler branşları ayrılmıştır. Bayanların ve adamların bir ortada gayret ettiği sporların sayısı inanılmaz derecede azdır. Bu az sayıda alanlardan biri olan motorsporları, kaideleri sağlayan bireylerin cinsiyetleri fark etmeksizin bir ortada çaba edebildiği alanlardan biridir.

Kağıt üzerinde kadınların Formula 1’de yarışının önünde bir mani olmamasına ve büyük bir bayan izleyici kümesi olmasına karşın, niye Formula 1’de hiç bayan pilot goremiyoruz? Bu durumun niçini, bir fazlaca kişinin düşündüğü üzere bayanların bu spora uygun olmaması değil.

Önce tarihteki bayan yarışçılara bakalım.


Formula 1 tarihinde yarışlara katılmak için çaba etmiş olan sadece 5 bayan pilot bulunuyor. Bu bayanlardan sadece ikisi yarışa başlama hakkı kazanabilirken, puan almayı başarabilen bayan pilot sayısı ise sırf 1.

Son 30 yıldır Formula 1’de bir bayan şoför goremiyoruz. Geçmişteki denemelerin başarısız olması, deneme sayısının azlığını ve bu bayan şoförlerin daha küçük kadrolarda yarışmış olduğu gerçeğini göz önüne aldığımızda fazlaca da inandırıcı gelmiyor.

Peki başka motorsporlarında durum ne?


Formula 3 ve Formula 2
, tarihi olarak daha fazlaca bayan pilota gridde yer veren şampiyonalar olarak göze çarpıyor. Danica Patrick gibi bayan pilotlar ayrıyeten NASCAR gibi serilerde çaba etmeleriyle tanınıyor. Farklı NASCAR serilerinde çaba etmiş fazlaca sayıda bayan pilot var, hatta kimileri hala gridde. Emsal bir durum INDYCAR serileri için de geçerli.

Dakar Rallisi’ni kazanan Jutta Kleinschmidt, Venturi Formula E grubunun başında bulunan ve Formula 1’in kapılarını zorlamış Susie Wolff, Dünya Ralli Şampiyonası’nı 2. sırada tamamlamayı başarmış olan Michèle Mouton üzere isimlere ek olarak, iki tekerlekli serilerde de epey sayıda hanımın uğraş ettiğini söylemek mümkün.

Madem bayanlar da yarışabiliyor, niye Formula 1’de yarışmıyorlar?


niçin Formula 1’de Nikita Mazepin üzere isimler yer almayı başarmışken yetenekli pilotlar çabucak giriş yapamıyorsa, bayanlar da tam olarak o yüzden Formula 1’de yarışamıyor. İşin yetenekle ya da fizikî kapasiteyle fazlaca da bir ilgisi yok, parayla ilgisi var. Gelin, bu durumu adım adım açıklayalım.

Formula 1’de yarışın yolu, hayli para harcamaktan geçer. Bugün 4 yaşında bir çocuğunuz olsa ve onu bir Formula 1 yarışçısı yapmaya karar verseniz, mesleği boyunca Formula 1’e girene kadar birkaç milyon doları gözden çıkarmanız ya da o birkaç milyon doları verecek sponsor bulmanız gerekir. Sophia Flörsch isimli bayan yarışçı da bayanların önündeki birinci ve en büyük pürüzün sponsorluk olduğunu söylüyor.

Kadınlar, sponsor bulamadıkları için küçük kadrolara gidiyor. Küçük kadrolarda oldukları için düzgün otomobillere erişemiyorlar. Düzgün otomobillere erişemedikleri için öne çıkacak performanslar elde edemiyorlar. Güzel performanslar elde edemedikleri için sponsorlar bayan pilotlara yanaşmıyor. Bu yüzden bayan pilotlar sponsor bulamıyor. Bayanlar, sponsor bulamadıkları için… Döngüyü anladığınızı düşünüyorum.

Bir öteki sorun da kız çocuklarını otomobillerden uzak tutmak:


Bu nokta genelde göz gerisi ediliyor lakin üzerinde durulması gereken bir nokta. Son senelera kadar kız çocukları pek go kart serilerine ya da öbür çocuk serilerine yönlendirilmiyordu. Ülkemizde de lunaparklardaki minik go kartlarda bile kız çocuklarına “Onlar erkek çocuklar için” denildiğine şahit olmuşluğum var. Dünyada da algı farklı değildi. O yüzden de kız çocukları bir yarış serisine girecekleri vakit dezavantajlı oluyor.

Kadınların yarıştığı özel seri: W-Series


Formula 1’e bayanların girmekte zorlanmasının üzerine Formula idaresi, bayanlara yönelik W Series isimli bir şampiyona başlattı. Bütün bayan pilotlara benzeri özelliklere sahip birer arabanın verildiği bu seri, sponsor ihtiyacını en aza indirmesi ve bayanların önünü açması için tasarlandı. Bu karar, bayanları ayırdığı ve Formula 1’e geçişlerini zorlaştırdığı sebebi öne sürülerek eleştirildi fakat şampiyona düzenlenmeye devam etti. Birinci iki yılında şampiyonanın kazananı, daha evvel British GT şampiyonu Jamie Chadwick oldu.

2022 döneminde da kazanan Chadwick bulunmasına karşın, sponsorlardan gelen dayanağın aksaması kararı dönem iki yarış erken bitirildi. Bu sonucun öne sürülen sebebi olarak ise 2023 dönemine yatırım yapılacak olması gösterildi. Görünüşe nazaran W Serisi çabucak hemen istenilen noktada değil. şahsi görüşüm ise W Series ve Formula E için gereğince tanıtım yapılmıyor olması ve bu yayınlara erişimin güç olması. W Series’in YouTube kanalındaki görüntü görüntülenmelerine, artık gidip bir Formula 1 YouTube kanalı açsak sizin benim de erişmemiz mümkün, durum o kadar vahim.

Kadınların yarıştığı serilere ilgi düşük mü oluyor?


Bu durumun temel sebebi ilginin az olması değil, ürünün ulaşmaması. Birden fazla yarışsever, izleyebileceği bir yarış var ise izler. Formula W Serisi’ne erişmek ise epeyce güç ve karmaşık. Kimi bölgeler için direkt yayın hizmeti bile yok.

Formula 1’in bayanlara bakışı da çok tartışmalı.


Formula One Group CEO’su Stefano Domenicali, bir röportajında önümüzdeki beş yıl içerisinde Formula 1’e bir bayan pilot girmesinin pek de mümkün gözükmediğini tabir etmişti. Formula 1’in eski işvereni olan Bernie Ecclestone da vaktinde “Formula 1’de bayan pilotları ciddiye almazlar, hayranlar önemsemez, sponsorlar para yatırmaz” minvalinde açıklamalarda bulunmuştu.

En yakın vakitten örnek verilebilecek Susie Wolff, Williams ekibiyle testlere katıldığında ekip arkadaşı Felipe Massa’dan fazlaca az daha yavaştı. Massa’nın 2008’de 1 puan farkla ikinci olduğunu, senelerca Ferrari’de çaba ettiğini de hatırlatalım. Wolff’un başarısına karşın Red Bull’dan Helmut Marko üzere isimler, bayanların Formula 1’de müsabakayı kaldıramayacağını düşünüyor.

Formula 1, bayanları daha epey bünyesine katmaya çalışıyor. Tahminen de önümüzdeki senelerda bir kadın pilotu Formula 1 araçlarından birinin direksiyonunda gorebiliriz. Genç pilot programlarındaki bayan pilotlar bu hususta umudun büsbütün kaybolmadığını gösteriyor.

Kaynaklar: Flowracers, Hitc, the Washington Post, Financial Express
 
Üst