bencede
New member
Otomobiller, bugün değişen teknolojinin olağanüstüleri konumundalar. Gelişmiş mühendislik hesaplarına imkan tanıyan sistemler, en ülkü otomobilin nasıl olması gerektiğine ait kıymetli bilgiler sağlıyor. Markalar da yapılan hesaplar doğrultusunda hareket edip, hem şık birebir vakitte çok verimli otomobiller üretebiliyorlar.
Bir arabası verimli kılan şeylerin başında, iddia edebileceğiniz üzere aerodinamik geliyor. Arabalar için kritik ehemmiyet arz eden aerodinamiğin bozuk olması, sürüş konforundan yakıta kadar çabucak her hususu direkt etkiliyor. Gelin, şu aerodinamik meselesini masaya yatıralım.
Aerodinamik, her insanın anlayacağı lisandan şöyleki açıklanabilir: Hava akımının bir şeyin üzerine en az kuvveti uygulayarak geçmesi.
Bir objenin aerodinamiği ne kadar iyiyse hava akımının yol açtığı verimsizlik o kadar düşük olur. Havanın, hareket eden her şeyi etkilediği aslına bakarsan biliniyordu. Otomotiv dalı üzerine çalışan mühendisler de bunun farkındalardı. Bilhassa de hız tutkusu, mühendislerin aerodinamik hesaplarına daha fazla yönelmesine yol açtı.
1899 yılına geldiğimizde La Jamais Contente isimli bir araba tasarlandı. Bu araba, tasarımı açısından “çirkin”di. Ancak eşsiz bir özelliği vardı. La Jamais Contente, 100 km/sa sürat hududunu aşmayı başaran birinci arabaydı. Bu özelliğini de aerodinamik hesaplara borçluydu.
La Jamais Contente
La Jamais Contente, otomotiv dalı için bir devrim niteliğindeydi. Bu aracı duyan tüm mühendisler, daha süratli otomobiller yapmak için harekete geçtiler. 1906 yılında üretilen Stanley Steamer Rocket isimli araba, 200 km/sa suratı geçen birinci arabaydı.
Stanley Steamer Rocket
La Jamais Contente ile Stanley Steamer Rocket, özel otomobillerdi. Bireysel tüketicilere yönelik birinci çalışma ise Castagna isimli bir otobüs üreticisi tarafınca yapıldı. Alfa Romeo altyapısını kullanan 1914 model otomobil, aerodinamik bulunmasına karşın yavaş kalmıştı. Zira genel olarak ağır bir kaportaya sahipti. Bu defa de olmamıştı…
Castagna Aerodinamica
1921’de üretilen Tropfenwagen isimli otomobil ise sahiden aerodinamikti. 0.28 sürtünme katsayısına sahip olan Tropfenwagen, Volkswagen Passat’ın 1988 yılına kadar sunamadığı sürtünme katsayısını sunuyordu. Lakin bu otomobilin da ömrü uzun olmadı. Direksiyon ve motordaki teknik sıkıntılar, bugün bile düzgün kabul edilen sürtünme sayısına sahip otomobilin üretiminin durmasına yol açtı.
Sektör, aerodinamik problemine tahlil arayışındayken devreye bu sefer de Paul Jaray isimli bir Macar girdi.
Aslında havacılıkla uğraşan ve zeplinler tasarlayan Jaray, 1922’de özel bir formül geliştirdi ve aerodinamiği sağlamak için gerekli olan ülkü olan tasarımı bulmayı başardı. Bu tasarım, üstteki gibi görünüyordu.
Jaray’ın ülkü aerodinamik tasarımı, üstte nazaranbileceğiniz üzere garip oranlara sahipti. Evet, bu dizayna sahip araçlar aerodinamikleri açısından düzgündü fakat güzel görünmüyorlardı. Başta Mercedes-Benz, Maybach ve Opel olmak üzere bir epeyce marka, Jaray dizaynını güncellemeyi başardı ve daha şık görünen arabalar ortaya çıktı.
Mercedes’in Jaray dizaynını benimsediği bir model
seneler geçip giderken birbirlerine emsal dizaynlara sahip bir fazlaca araba üretildi. 1934 yılında ise ihtilal niteliğinde bir gelişme yaşandı. Çekyalı araba üreticisi Tatra, T77 olarak isimlendirdiği otomobilinde 0.21 sürtünme katsayısını görmeyi başardı. Bu epey değerliydi. Çünkü aerodinamiğin gündemden düşmediği o periyotlarda, tekrar hiçkimse o kadar düşük sürtünme katsayısına sahip olan bir otomobil üretememişti. Ta ki 1939 yılına kadar.
Tatra T77
Tatra, aerodinamiği bir pazarlama aracı olarak da kullandı. Aşağıdaki fotoğraf, bunun en hoş örneğiydi. Aerodinamiği makus olan otomobillerin hava tarafınca nasıl engellendiği, etkileyici bir biçimde resmedilmişti:
1939 yılında Schlörwagen isimli bir prototip otomobil geliştirildi.
Schlörwagen
Bu otomobil, aerodinamiğin geldiği son noktayı gözler önüne sermek için yapılmıştı. 0.15 sürtünme katsayısına sahip olan araba, 1985 yılına kadar tarihin en aerodinamik arabası olarak kaldı. O yıl üretilen Ford Probe V ise 0.13 sürtünme katsayısı ile Schlörwagen’in rekorunu kırmıştı. Fakat her iki model de konsept olarak kaldı. hiç bir vakit seri üretime geçmedi.
0.13 sürtünme katsayısına sahip Ford Probe V ise şöyleki görünüyordu:
General Motors’un 1995 yılında piyasaya sürdüğü EV-1 isimli seri üretim araba, 0.19 sürtünme katsayısı ile tüketiciyi mest etmişti. Bu araç da periyodu için benzersizdi. Üstelik elektrikliydi de. Fakat o periyot “petrolün sonunu getirecek” denilen EV-1, ne yazık ki 800 adet üretildikten daha sonra yok edildi.
2000’li senelerdan daha sonra ise şirketler birbirlerinin müsaadeden giderek, aerodinamikten çok başka özellikleri ön plana çıkartmaya başladılar. Sürtünme katsayısı ise genel olarak 0.21 ila 0.30 içinde değişti. Mercedes-Benz ise EQS isimli elektrikli otomobilinde 0.200 sürtünme katsayısını görmeyi başardı. Bu sayı, Tesla Model S tarafınca 0.208’lik sürtünme katsayısı ile kovalanıyor.
Mercedes-Benz EQS
Bir arabası verimli kılan şeylerin başında, iddia edebileceğiniz üzere aerodinamik geliyor. Arabalar için kritik ehemmiyet arz eden aerodinamiğin bozuk olması, sürüş konforundan yakıta kadar çabucak her hususu direkt etkiliyor. Gelin, şu aerodinamik meselesini masaya yatıralım.
Aerodinamik, her insanın anlayacağı lisandan şöyleki açıklanabilir: Hava akımının bir şeyin üzerine en az kuvveti uygulayarak geçmesi.
Bir objenin aerodinamiği ne kadar iyiyse hava akımının yol açtığı verimsizlik o kadar düşük olur. Havanın, hareket eden her şeyi etkilediği aslına bakarsan biliniyordu. Otomotiv dalı üzerine çalışan mühendisler de bunun farkındalardı. Bilhassa de hız tutkusu, mühendislerin aerodinamik hesaplarına daha fazla yönelmesine yol açtı.
1899 yılına geldiğimizde La Jamais Contente isimli bir araba tasarlandı. Bu araba, tasarımı açısından “çirkin”di. Ancak eşsiz bir özelliği vardı. La Jamais Contente, 100 km/sa sürat hududunu aşmayı başaran birinci arabaydı. Bu özelliğini de aerodinamik hesaplara borçluydu.
La Jamais Contente
La Jamais Contente, otomotiv dalı için bir devrim niteliğindeydi. Bu aracı duyan tüm mühendisler, daha süratli otomobiller yapmak için harekete geçtiler. 1906 yılında üretilen Stanley Steamer Rocket isimli araba, 200 km/sa suratı geçen birinci arabaydı.
Stanley Steamer Rocket
La Jamais Contente ile Stanley Steamer Rocket, özel otomobillerdi. Bireysel tüketicilere yönelik birinci çalışma ise Castagna isimli bir otobüs üreticisi tarafınca yapıldı. Alfa Romeo altyapısını kullanan 1914 model otomobil, aerodinamik bulunmasına karşın yavaş kalmıştı. Zira genel olarak ağır bir kaportaya sahipti. Bu defa de olmamıştı…
Castagna Aerodinamica
1921’de üretilen Tropfenwagen isimli otomobil ise sahiden aerodinamikti. 0.28 sürtünme katsayısına sahip olan Tropfenwagen, Volkswagen Passat’ın 1988 yılına kadar sunamadığı sürtünme katsayısını sunuyordu. Lakin bu otomobilin da ömrü uzun olmadı. Direksiyon ve motordaki teknik sıkıntılar, bugün bile düzgün kabul edilen sürtünme sayısına sahip otomobilin üretiminin durmasına yol açtı.
Sektör, aerodinamik problemine tahlil arayışındayken devreye bu sefer de Paul Jaray isimli bir Macar girdi.
Aslında havacılıkla uğraşan ve zeplinler tasarlayan Jaray, 1922’de özel bir formül geliştirdi ve aerodinamiği sağlamak için gerekli olan ülkü olan tasarımı bulmayı başardı. Bu tasarım, üstteki gibi görünüyordu.
Jaray’ın ülkü aerodinamik tasarımı, üstte nazaranbileceğiniz üzere garip oranlara sahipti. Evet, bu dizayna sahip araçlar aerodinamikleri açısından düzgündü fakat güzel görünmüyorlardı. Başta Mercedes-Benz, Maybach ve Opel olmak üzere bir epeyce marka, Jaray dizaynını güncellemeyi başardı ve daha şık görünen arabalar ortaya çıktı.
Mercedes’in Jaray dizaynını benimsediği bir model
seneler geçip giderken birbirlerine emsal dizaynlara sahip bir fazlaca araba üretildi. 1934 yılında ise ihtilal niteliğinde bir gelişme yaşandı. Çekyalı araba üreticisi Tatra, T77 olarak isimlendirdiği otomobilinde 0.21 sürtünme katsayısını görmeyi başardı. Bu epey değerliydi. Çünkü aerodinamiğin gündemden düşmediği o periyotlarda, tekrar hiçkimse o kadar düşük sürtünme katsayısına sahip olan bir otomobil üretememişti. Ta ki 1939 yılına kadar.
Tatra T77
Tatra, aerodinamiği bir pazarlama aracı olarak da kullandı. Aşağıdaki fotoğraf, bunun en hoş örneğiydi. Aerodinamiği makus olan otomobillerin hava tarafınca nasıl engellendiği, etkileyici bir biçimde resmedilmişti:
1939 yılında Schlörwagen isimli bir prototip otomobil geliştirildi.
Schlörwagen
Bu otomobil, aerodinamiğin geldiği son noktayı gözler önüne sermek için yapılmıştı. 0.15 sürtünme katsayısına sahip olan araba, 1985 yılına kadar tarihin en aerodinamik arabası olarak kaldı. O yıl üretilen Ford Probe V ise 0.13 sürtünme katsayısı ile Schlörwagen’in rekorunu kırmıştı. Fakat her iki model de konsept olarak kaldı. hiç bir vakit seri üretime geçmedi.
0.13 sürtünme katsayısına sahip Ford Probe V ise şöyleki görünüyordu:
General Motors’un 1995 yılında piyasaya sürdüğü EV-1 isimli seri üretim araba, 0.19 sürtünme katsayısı ile tüketiciyi mest etmişti. Bu araç da periyodu için benzersizdi. Üstelik elektrikliydi de. Fakat o periyot “petrolün sonunu getirecek” denilen EV-1, ne yazık ki 800 adet üretildikten daha sonra yok edildi.
2000’li senelerdan daha sonra ise şirketler birbirlerinin müsaadeden giderek, aerodinamikten çok başka özellikleri ön plana çıkartmaya başladılar. Sürtünme katsayısı ise genel olarak 0.21 ila 0.30 içinde değişti. Mercedes-Benz ise EQS isimli elektrikli otomobilinde 0.200 sürtünme katsayısını görmeyi başardı. Bu sayı, Tesla Model S tarafınca 0.208’lik sürtünme katsayısı ile kovalanıyor.
Mercedes-Benz EQS
- Kaynaklar: The Truth About Cars, Curbside Classic, Wikipedia, Mercedes-Benz